xxxx xxxx

Pax
Auteur: Bernd Eisenstein
Uitgever: Iron Games
Jaar: 2011

recensie door
x

Ja, Róme wil misschien wel pax (vrede), maar de spelers niet! Deze opstandige slaven willen onafhankelijkheid, geen onderdrukking onder de voorwaarden van de Romeinen. Op zeven verschillende gebieden proberen de slavenmeesters beter te presteren dan Rome. Als ze daarin slagen wordt onderling uitgevochten wie van hen het spel wint. Maar als Rome sterker blijkt, dan wint de speler die het meest met Rome heeft samengespannen!
xx
Er wordt gespeeld met zeven verschillende soorten invloedskaarten. Bij alle legioenkaarten, altijd 1 meer dan het aantal spelers, ligt er alvast eentje open; deze rijtjes kaarten vormen de markt. Wie aan de beurt is pakt drie kaarten van de stapel, maar wel één voor één! Bij iedere kaart moet besloten worden of de speler hem onderop de stapel schuift zodat hij voorlopig uit het spel is, of aanlegt bij een van de legioenkaarten, of zelf op de hand neemt. Iedere optie moet een keer uitgevoerd worden; als je dus hebt gekozen om de eerste kaart die je pakte op de hand te nemen, en de derde kaart blijkt nog véél beter te zijn, dan heb je gewoon pech!
x
x

Vervolgens mag de actieve speler een compleet rijtje kopen dat bij een van de legioenkaarten ligt; hij betaalt hiervoor de totale waarde van de kaarten van 1 tot 4 goud per kaart. Daarna mag hij kaarten uit de hand voor zich neerleggen: de eerste kaart is gratis, de tweede kaart kost 1 goud, de derde 2 goud, et cetera. De kaarten worden per soort neergelegd; omdat er zeven soorten kaarten zijn  ontstaan er dus maximaal zeven rijtjes.
Tot slot worden inkomsten gepakt: zoveel goud als er kaarten liggen in het langste rijtje waarin de speler deze beurt kaarten heeft aangelegd. Heeft een speler twee kaarten neergelegd die hij nog niet had, zijn dat dus twee rijtjes van 1 kaart geworden. Het langste rijtje waaraan is aangelegd is dan 1 lang, en levert daarom 1 goud op.
x
De kaarten hebben twee functies. In de eerste plaats staan er 1 of 2 symbolen op afgebeeld, en aan het eind van het spel wordt geteld in hoeveel van de zeven categorieën minstens één van de spelers sterker is dan Rome. Is dat in vier categorieën het geval, dan winnen de spelers het spel. Daarnaast heeft iedere categorie nog een speciale eigenschap. Legers en schepen leveren aan het eind van het spel punten op. Cipressen en messen heb je nodig om überhaupt legers en schepen te mogen plaatsen: een speler mag nooit meer schepen of legers hebben dan hij cipressen of messen heeft. Daarnaast krijgt de speler met de meeste messen de 'primus conspiratus' kaart. Die speler wordt de nieuwe startspeler. Keerzijde is dat in de beurt waarin een speler een mesje legt, hij geheel geen inkomsten krijgt!
x
Schriftrollen leveren eenmalig een extra goud op in de inkomstenfase van de beurt waarin ze neergelegd zijn, en druiventrossen geven per drie trosjes een goud korting bij het kopen van kaarten op de markt. Drie of zes tempels geven de spelers de mogelijkheid om aan het begin van zijn beurt, in plaats van één voor één, twee of zelfs drie kaarten tegelijk te pakken, zodat hij beter kan kiezen welke kaart hij houdt en welke kaarten hij weglegt. Als alle spelers aan de beurt zijn geweest wordt het duurste rijtje bij de legioenkaarten weggehaald en apart neergelegd: deze kaarten gaan naar Rome! Zo verzamelt Rome haar kaarten.
x
Dan begint een nieuwe ronde, net zo lang tot de kaartenstapel op is. Dan krijgt Rome er nog drie blinde kaarten bij, die aan het begin van het spel voor dit doel apart gelegd waren. Die kaarten vormen een onzekere factor in wat precies de kracht van Rome gaat zijn. Als Rome van vier of meer soorten symbolen meer heeft dan een van de spelers, heeft Rome gewonnen. En daarmee dus de speler die het meest met Rome heeft lopen aanpappen, namelijk degene met de primus conspiratuskaart. Als Rome verloren heeft worden de punten van alle spelers geteld om een winnaar te bepalen. Iedere categorie die een speler heeft liggen is punten waard, en iedere categorie waarin hij beter is dan Rome nog meer punten. Verder leveren de scheeps- en legersymbolen nog punten op, evenals het meeste geld, en het bezit van de primus conspiratuskaart.
x
x
x
x

Je begint met niks, maar je kan al snel je positie verbeteren door het uitspelen van kaarten. Lange rijtjes zorgen voor meer inkomsten, en sommige symbolen geven leuke extra mogelijkheden. Sowieso zijn alle verschillende categorieën, en alle kleuren waarin je sterker bent dan Rome, al punten waard.

x
De richting is dus duidelijk: zo veel mogelijk kaarten neerleggen is overal goed voor! Ondanks het feit dat we te maken hebben met een kaartspel, en bijbehorend kaartengeluk, kun je genoeg invloed uitoefenen op het spelverloop. Door dure kaarten op de hand te nemen bespaar je jezelf de aanschafkosten, en door dure kaarten in de markt te leggen kun je sturen wat er aan het eind van de ronde naar Rome gaat. Het is niet al te moeilijk om als spelers te winnen van Rome, maar het komt ook wel voor dat dat niet lukt. Dan zit je goed als je de primus conspiratuskaart bezit. Die is eigenlijk altijd fijn om te hebben: je wordt er ook nog startspeler mee, en als Rome niet wint doe je nog steeds mee voor de punten en krijg je zelfs een extra punt.
x
Een eindeloze race om de primus conspiratuskaart wordt voorkomen door de regel dat een speler maximaal zes intrigekaarten (messen) mag leggen. Pax is een leuk en vlot spel, met als enig minpunt dat het weinig spelersinteractie heeft. Je kunt het dan ook in je eentje spelen. Maar als je twee exemplaren bezit kan het ook met 8 spelers: Rome zal dan vast geen schijn van kans hebben!
© 2012 Barbara van Vugt

Pax, Bernd Eisenstein, Iron Games, 2012 - 1 tot 4 spelers vanaf 10 jaar, 30-45 minuten
x
x
x