Die Legenden von Andor / Legends of Andor
Auteur: Michael Menzel
Uitgever: Kosmos
Jaar: 2012
recensie door
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Avonturen beleven, en dat vanuit je luie stoel; wie wil het niet? Deze mogelijkheid wordt ons in ‘Die Legenden von Andor’ geboden waarin elk van de twee tot vier spelers een held als rol neemt, en met hun speciale eigenschappen het onbekende gevaar tegemoet treedt. In vijf opeenvolgende scenario’s worden de helden aan steeds wisselende en in moeilijkheid oplopende gevaren blootgesteld
‘Andor’ heeft ondertussen al diverse prestigieuze prijzen gewonnen, waaronder de belangrijke Duitse ‘Kennerspiel des Jahres’ prijs. Maakt het gelauwerde spel de verwachtingen van de veelspeler waar?
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zonder al teveel omhaal wordt de speler in het spel gevoerd: hij is een held zoals we allemaal kanjers zijn, en hij neemt de bijbehorende spelmateraliën die hem bij spelbegin toekomen. Avonturen gaan we beleven; de spanning aan tafel is merkbaar, vergelijkbaar met een tochtje in de Black Mamba: of en waar we gillen gaan en hoe hard door de bocht, en of onze maag de duizelingwekkende val die vast ergens op het parcours gaat komen, zal doorstaan; we weten het niet. In het geval van de helden in ‘Andor’ gaat het om wilskrachtpunten en sterktepunten, toegegeven: iets minder spectaculair, maar niet minder belangrijk om elk avontuur succesvol af te kunnen sluiten. |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het tweezijdige speelbord laat aan de ene zijde een landschap zien met daarin vrij prominent een burcht, die in alle scenario’s moet worden verdedigd tegen aanstormende monsters of waar helende kruiden naar toe moeten worden gebracht. De andere kant van het bord laat een ondergronds mijnenstelsel zien; dit bord wordt slechts in één scenario gebruikt. Vaak wordt pas geleidelijk het einddoel van het scenario duidelijk.
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dit gebeurt door vaste legendekaarten, die aan het begin van een scenario op soms vaste, soms verschillende plekken naast een ‘vertellijst’ worden gelegd, een lijst die van A tot en met N loopt en waarlangs een pion, de verteller, geleidelijk een stapje opschuift; meestal wanneer er een monster is verslagen maar in ieder geval telkens aan het eind van een dag.
|
|
|
xx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Een dag duurt acht uur, maar een held mag overwerken - tegen afgifte van twee wilskrachtpunten per keer. Elk veld dat een held betreedt, kost een uur. Staat er een monster, dan kan hij dit monster bevechten; ook dit kost per keer een uur. De vier helden kunnen alleen of samen een monster bevechten, en bij de sterkere monsters is dit zelfs een aan te raden must. Voor het verslaan van een monster ligt er geld of wilskracht klaar, te verdelen over de troep die aan het gevecht deelnam.
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Her en der over het bord verspreid zijn bronnen waaraan de helden zich kunnen laven om zo hun wilskracht weer wat op te krikken. Scenario 1, een instapscenario, is erg simpel (hallo Kennerspiel?) en heeft dan ook een zeer beperkte duur; vanaf scenario 2 begint het avontuur pas echt, en bovendien heeft de handelaar nu zijn winkeltje op een paar plaatsen op het bord geopend waar wapenuitrusting gekocht kan worden, maar ook handige zaken als een verrekijker of een valk, waarmee spullen van de ene speler naar de ander kunnen worden gestuurd.
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Met de verrekijker kunnen aangrenzende velden worden verkend, wat handig is om niet onverhoeds in de locatie van een monster te geraken, of om wat gerichter op zoek te kunnen gaan naar de heks, die over een zeer krachtig toverdrankje beschikt dat we voor duur geld bij haar kunnen kopen maar waarmee we de dobbelsteen in een gevecht kunnen verdubbelen. |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aan het eind van elke dag wordt er een gebeurteniskaart gelezen; er zijn drie verschillende decks die in verschillende scenario’s worden ingezet. In het ene scenario zijn er wat positievere gebeurtenissen dan in een ander, maar in het algemeen blijft het afwachten of de trouppe niet door een of ander onheil getroffen wordt, en het samen mag oplossen zoals de afgifte van wilskrachtpunten. Tevens worden alle monsters via een strikte hiërachie bewogen, vrouwen en kinderen eerst of in ieder geval van klein naar groot, en binnen elke categorie monsters het laagstgenummerde veld eerst. |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Komen er op enig moment monsters in de burcht dan worden ze op een speciale parkeerplaats gezet die voor dat spelersaantal geldt. Is er geen plek meer, dan is het scenario verloren en wordt de eindkaart gelezen die eventueel nog een tip geeft om het de volgende keer anders en hopelijk beter te doen. Het scenario is ook verloren wanneer de vertellerpion op veld ‘N’ is beland en de spelers de eindconditie voor het scenario niet hebben vervuld. |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bovenstaande beschrijving doet maar in zeer beperkte mate recht aan de rijkheid van het spel en de sfeer die het heeft. De mogelijkheid om monsters met beter vechtgerei te kunnen bevechten, van boog en heksendrank tot helende kruiden en een zwarte dobbelsteen draagt elk bij tot een rijk speelgevoel. ‘Andor’ is een coöperatief spel, en daar moet je van houden, maar het is wat mij betreft wel het beste en sfeervolste tot dusver. Dat is niet in het minst te wijten aan het prachtige artwork waarvan het spel doordrenkt is; het is met liefde bedacht en uitgevoerd door de auteur en tevens illustrator Michael Menzel die hiermee zijn eerste spel als auteur aan de wereld toont.
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De scenario’s worden geleidelijk steeds moeilijker, en het duurt vaak enige keren tot alles op z’n plek valt, en de helden de eindopdracht voor elkaar krijgen. Dat op z’n plek vallen kan letterlijk worden genomen: vooral in scenario 4 en 5 worden er door middel van dobbelstenen locaties bepaald voor uiteenlopende zaken als edelstenen en monsters. Het maakt dat een scenario de ene keer soms wat gemakkelijker verloopt dan de andere keer. Maar vooral in scenario 5, het laatste scenario, is militaire precisie vereist om het scenario tot een goed einde te brengen.
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Er mogen niet teveel monsters worden bevochten, want dan gaat de verteller telkens verder op de lijst en bereikt hij het eindveld voordat de draak is bevochten. De positie van de kruiden kan gunstig of minder gunstig zijn; het aantal monsters in de burcht kan bij scenariobegin mee of tegenvallen, en de positie van de heks en van Prins Thorald, kan zodanig gunstig of ongunstig zijn -de helden moeten deze posities gaan zoeken- dat er net wel of net niet genoeg tijd overblijft om de draak te bevechten. |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nog iets over die militaire precisie: bij de laatste twee scenario’s is het in feite onmogelijk om deze de eerste keer te winnen. Dat is niet erg; de opgedane ervaring helpt de helden verder. Maar op een gegeven moment komt het erop neer, dat de spelers botweg informatie uit een vorig potje van hetzelfde -verloren- scenario moeten onthouden, zoals wanneer een bepaalde gebeurtenis waar plaats zal vinden; dus eigenlijk over voorkennis moeten beschikken om het komende onheil te bezweren: ‘Als jij nou vast daar gaat staan met die boer, dan sta je veilig als zometeen die Skral op dat veld komt’; op deze momenten breekt het mechaniek door de sfeer van het spel en verpest een beetje een leuke monster party.
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Met slechts twee helden en dus twee spelers zijn de laatste twee scenario’s niet te doen; het ontbreekt ze aan flexibiliteit en mobiliteit die vier helden wel hebben. De laatste twee scenario’s moeten echt met allevier de helden worden gespeeld; met z’n tweeën kan elke speler twee helden voor z’n rekening nemen, al lijkt dit niet de bedoeling te zijn.
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Maar zelfs gewapend met in totaal 32 krachtpunten, diverse kruiden, drie verschillend gekleurde edelstenen en dus een zwarte dobbelsteen, de ondersteuning van Prins Thorald en vier (!) heksendrankjes is het ook de zesde keer niet gelukt om de draak te verslaan, al waren we een eind op weg. We hebben het er toen maar bij gelaten, en ‘Andor’ voorlopig opgeborgen. Nieuwe scenario’s zijn al gedownload, en zullen vast nog wel gespeeld gaan worden, evenals de voor deze ‘Essen’ aangekondigde uitbreiding ‘Der Sternenschild’. Maar het is wel net zoals met een computerspel: wanneer een level is voltooid, ga je door naar het volgende; alle vorige levels zijn geen uitdaging meer. En als we toch aan het vergelijken zijn: scenario 5 lijkt op een maze game: er is slechts een ‘uitgang’, slechts een mogelijkheid om het uit te spelen. En dan moet alles goed bij elkaar komen, inclusief de dobbelworpen.
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ondanks het spelplezier blijft er toch een bitter smaakje achter. Dat is tweeërlei: dat twee gevorderde scenario’s (Kennerspiel ahoy!) niet met twee spelers gespeeld kunnen worden, en dat scenario 5 dusdanig moeilijk is en van teveel toevalligheden afhangt, dat de uitdaging en de lust om het te willen blijven proberen er op den duur vanaf gaat. Het is hierom dat ik een in eerste instantie goed en sfeervol spel dit keer niet op cijfer waardeer.
© 2013 Richard van Vugt
Die Legenden von Andor, Michael Menzel, Kosmos, 2012 - 2 tot 4 spelers vanaf 10 jaar, 60-90 minuten
|
|
|
- - |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mooi en sfeervol, maar te berekenend door de 'straf' op het verslaan van monsters |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|