xxxx xxxx

Vasco da Gama
Auteur: Paolo Mori
Uitgever: 999 Games / What's Your Game?
Jaar: 2009

recensie door
x
Vasco da Gama ondekte voor Portugal een scheepsroute naar India, waarlangs kostbare specerijen naar Europa werden verscheept. De spelers in het spel sturen hun schepen langs diverse routes op pad, waarbij ze hopen op een succesvolle trip met veel opbrengst, te weten overwinningspunten. Voordat ze dat kunnen doen, moeten ze eerst schepen van stapel laten lopen, die bovendien moeten worden bemonsterd. Natuurlijk kost een en ander geld, en het recht om als eerste een actie te mogen uitvoeren is vaak ook niet kosteloos. Na vijf ronden zal blijken welke speler het best heeft geschipperd.
x
Centraal op het speelbord vallen de bingosteentjes direct op. Via dit biedsysteem bepaalt elke speler wanneer hij welke actie in een ronde wil doen. Wanneer elke speler zijn kleurschijven met behulp van een bingosteentje heeft geplaatst, wordt er een tegel gedraaid die aangeeft vanaf welk bingosteentje een actie gratis is, en dus ook vanaf welk cijfer er, telkens met een goud verhoogd, voor de actie betaald moet worden. Vervolgens worden van laag naar hoog de steentjes afgeroepen, en voeren de spelers er hun bijbehorende actie voor uit.
x
De belangrijkste actie is het uitvaren van de schepen, maar om dat te kunnen moet er eerst nog een en ander worden geregeld, waaronder het verwerven van een schip. In deze sectie liggen elke ronde diverse te bevaren scheepsroutes open. Lage cijfers geven kortere trajecten aan, die minder punten opleveren, hogere cijfers kunnen mogelijk vaker scoren. Op de tegel staat ook wat voor soort bemanning er nodig is, van twee tot vijf verschillende pluimages, al hebben de spelregels het alleen over kleuren.
x
x
Die bemanning wordt in een ander vak gehaald en betaald: per kleurgroep wordt er afgerekend. Op deze manier hoeft er voor vijf gelijkgekleurde mannetjes maar een goud te worden betaald, terwijl er voor vier verschillende kleuren maar liefst tien goud moet worden opgehoest.
x
Elk schip heeft ook een kapitein nodig die met dezelfde actie kan worden gekocht en net zoveel kost als het aantal aangemonsterde bemanningsleden.
x
Speciale rollen waarop ook kan worden ingezet geven een speler extra mogelijkheden; bij de bisschop is dat het verkrijgen van een vaak benodigde vijfde witte kleur, maar ook de rol van de koning is niet onbelangrijk: hierbij krijgt een speler een extra schijf met bingosteen ‘21’, waarbij hij voor deze schijf altijd de laatste is, maar wel een extra actie kan doen.























In dezelfde sectie kan behalve het nemen van een rol ook goud worden genomen.
x
Uiteindelijk gaat het er dus om een schip, met bemanning en kapitein, op een route los te laten. Daarvoor moet een speler wel weer eerst zijn kleurschijf hebben geplaatst. Een schiptegel wordt op een cijfervak van een rij naar keuze geplaatst, maar nooit hoger dan het cijfer van de schiptegel. Bij de eerste plaatsing van een schiptegel krijgt een speler de bonus die voor die rij wordt gegeven: van een gratis schiptegel of een bemanningslid naar keuze, tot een of twee goud of een kapitein. Als iedereen dit heeft gedaan, wordt er eerst gescoord voor elke schiptegel: punten of goud.
x
Daarna schuiven de schepen van de volle rijen een voor een op naar een hoger gelegen rij, als ze nog steeds aan voorgaande conditie voldoen, anders zijn ze uit het spel. Voor elke volle rij worden per schip punten vergeven; hoe vaker een schip dus mee kan doen met een score, hoe beter het is. Daarom hebben de schiptegels met hogere cijfers meer kans om vaker te scoren. Maar als een hogere rij vol is of geen plaats meer biedt voor een zich qualificerende schiptegel, dan heeft een speler alsnog pech.
x
x
x
x
De spelers moeten uitkijken geen volgordefouten te maken. Een speler die graag als eerste ergens een actie wil doen, moet uitkijken zich niet te verslikken als ie vervolgens wel aan de beurt is om een schip uit te laten varen, maar zijn bemanning nog niet compleet heeft omdat die actie voor hem pas later in de ronde aan bod komt! Het geeft een leuke spanning aan tafel als de spelers lage bingosteentjes pakken maar nog niet weten hoeveel en of ze ervoor moeten betalen, waarbij de spanning wordt verhoogd als een volgende speler een nòg lager cijfer pakt omdat ie per se als eerste ergens een actie wil doen.
x
Een speler moet zijn aandacht telkens over vier verschillende secties verdelen en wil daarbij natuurlijk het liefst niet gestoord wordt door de tussenkomende acties van andere spelers. Er is wel degelijk het een en ander te plannen, al zijn er genoeg verstorende elementen door de medespelers veroorzaakt. Irritant is het scheepje van Girolamo Sernigi, een rol waarbij een kant en klaar schip op een route wordt gelegd, wellicht hierdoor een mooie vaarplek voor een andere speler bezettend.
x
Het mechanisme waarbij schepen uit volle rijen naar hogere rijen verhuizen, kan soms behoorlijk frustrerend zijn als het eigen schip geen plek meer vindt - vol is ook hier gewoon vol. Het is de precaire zaak om meerdere rondes een of meer schepen op een (volle) route te hebben want dit helpt een speler lekker in de punten vooruit.
x
In de categorie 'plaats een spelerssteen en doe er de plaatselijke actie' is 'Vasco da Gama' een leuke variant die zijn charme ontleent aan het venijnige inzetten van de schepen en de min of meer vrije keuze om een actievolgorde te kiezen. Het spel ziet er bovendien mooi uit, heeft een leuke sfeer, zit vol met leuke afwegingen en is beslist niet complex. En over interactie hebben we al helemaal niet te klagen!
© 2010 Richard van Vugt

Vasco da Gama, Paolo Mori, 999 Games / What's Your Game?, 2009 - 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar, 60-120 minuten
x
x
x