xxxx xxxx

Opera
Auteur: Hans van Tol
Uitgever: The Game Master
Jaar: 2009

recensie door
x
Als aristocratische mecenassen pogen wij het fenomeen Opera te introduceren bij het grote publiek. We nemen onze taak zeer serieus: we bouwen operahuizen in verschillende steden, en zijn ook zelf verantwoordelijk voor de programmering. De meest populaire stukken worden aangekocht en in de mooiste zalen opgevoerd. Mindere hoogvliegers zijn in de kleinere zalen te beluisteren. Welke stukken het goed doen bij de wispelturige massa is aan verandering onderhevig, en kan, onder andere door het publiceren van positieve of negatieve recensies, ook nog eens door onszelf beïnvloed worden!
x
Het spel strekt zich uit over drie tijdperken, die ieder afgesloten worden met een waardering. De tijdperken bestaan weer uit drie ronden. Aan het begin van iedere ronde bepalen de spelers hoeveel budget ze beschikbaar willen stellen om deze ronde uit te geven. Iedereen neemt het gewenste bedrag in geld in de hand, en de spelers onthullen dit gelijktijdig. Dan worden de pionnen op de budgetlijst aangepast. De speler dit het hoogste budget ter beschikking heeft mag als eerste een actie uitvoeren. Hij kiest hiertoe een van de zes rollen en verschuift zijn budgetmarker naar beneden om het honorarium van het gekozen karakter te betalen. Vervolgens voert hij de bijbehorende actie uit. Bij een aantal van de karakters mogen daarna de andere spelers de actie ook uitvoeren, maar ook zij moeten honorarium betalen van hun budgetlijst.
x
Met de impresario mag de actieve speler een of twee muziekstukken uit de etalage kopen; hoe populairder de componist, hoe duurder het stuk, te betalen in contant geld. De andere spelers mogen vervolgens ook muziekstukken kopen. Alleen na het kopen van nieuwe muziekstukken mogen de spelers hun programmering aanpassen: stukken mogen verplaatst worden naar een andere zaal, of achter het zichtscherm geplaatst worden of juist vandaan worden gehaald.
x
Met de architetto mogen een of twee operazalen gebouwd worden. Dit kost geld, maar levert ook meteen punten op. De spelers kunnen kiezen tussen een nieuw operahuis in een stad waar ze nog niet vertegenwoordigd zijn, of het uitbreiden van een bestaand operagebouw. De signora stelt iedereen in staat om een muziekstuk te verkopen aan de koning, voor naar keuze geld of punten. Wie de maestro kiest mag het bijbehorende speelfiguur verplaatsen naar een stad naar keuze; tijdens de inkomstenfase leveren alle operahuizen in die stad het dubbele bedrag op!
x

Ook de critico heeft een speelfiguur dat in een van de steden geplaatst kan worden; de actieve speler mag vervolgens de populariteit van een componist die in de stad optreedt verhogen of verlagen.

x
De esperto tot slot maakt het mogelijk om een tussenwaardering uit te voeren. De actieve speler zet het speelfiguur in een stad naar keuze, en de operahuizen van alle spelers in die stad mogen gewaardeerd worden. Wie hiervoor kiest moet daarna wel zijn meest populaire stuk uit die stad inleveren!
x
x
Nadat de actieve speler, en eventueel ook alle andere spelers, de gekozen actie hebben uitgevoerd, is de speler aan de beurt die bovenaan staat op de budgetlijst. Dat kan heel goed dezelfde speler zijn die net ook aan de beurt was! Als alle karakters gekozen zijn, of alle spelers hebben aangegeven dat ze niet meer willen of kunnen spelen, is de ronde voorbij. De componist die op dat moment in de meeste operazalen te vinden is, stijgt een trede op de populariteitsladder. Dan volgt de inkomensfase. Iedereen krijgt geld uitbetaald voor ieder operahuis waarin stukken worden opgevoerd: hoe meer volle zalen, hoe meer geld. Na iedere derde ronde is er een waardering, waarbij ook de populariteit meespeelt. Ieder operahuis heeft precies één grote zaal, en alleen het stuk in deze zaal levert punten op. Het aantal punten is gelijk aan de populariteit van de componist. De stukken in de kleine zalen leveren geen punten op, maar iedere lege zaal wordt bestraft met een minpunt!
x
x
x
x

Opera is een mooi uitgevoerd spel met een origineel thema dat een veelheid aan tactische afwegingen biedt, die het spel uittillen boven het predicaat 'familiespel'. Is het beter om veel kleine operahuizen te bouwen, of liever een paar grote? Een opera met drie stukken levert meer geld op dan drie opera's met ieder één muziekstuk, maar omdat iedere opera maar één grote zaal heeft leveren meerdere kleine opera's weer meer overwinningspunten op dan weinig grote opera's. Ook het opsplitsen van het geld in een kas en een budgetlijst levert interessante dilemma's op: wie een hoog budget heeft, heeft de eerste keuze, maar heeft hij dan nog genoeg in kas om de gewenste opera's en muziekstukken te kopen?
x
x Aan het begin van het spel, als de spelers nog weinig operahuizen en muziekstukken hebben, is geld erg krap. De maestro, die de inkomsten in de stad waar hij staat verdubbelt, is dan een populaire rol. Wie veel geld heeft kan veel budget inzetten waardoor hij steeds als eerste aan de beurt is en overal eerste keus heeft, en ook kan hij de meest populaire, dure muziekstukken aanschaffen. Geld is echter niet zaligmakend; omdat alleen bij de stukken in de grote zaal de populariteit van belang is, voldoen de minder geliefde maar veel goedkopere stukken ook prima om de overige zalen op te vullen.
x
Een minpunt is dat de opbouw van het spel een tikje uit balans lijkt; in het begin van het spel is geld erg schaars en kunnen er maar weinig zalen en muziekstukken aangekocht worden, maar tegen het einde heeft iedereen zo veel operazalen en muziekstukken dat het overzicht verloren gaat. Dit wordt nog versterkt door de kleine dunne lettertjes die aangeven welke operagebouwen bij welke stad horen, die voor een speler aan de overkant van de tafel niet te ontcijferen zijn. In dat stadium is het aantal rollen dat nog interessant is beperkt omdat men van alles al veel te veel heeft, en zitten de spelers hun beurt uit tot het spel is afgelopen.
© 2010 Barbara van Vugt
Opera, Hans van Tol, The Game Master, 2009 - 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar, 90-120 minuten
x
x
x